हनुमान जयंती 2025: श्रद्धा, समाजसेवा आणि नवचैतन्याचा उत्सव

हनुमान जयंती 2025, एक भक्तीमय उत्सव नव्या रूपात

हनुमान जयंती 2025: श्रद्धा, समाजसेवा आणि नवचैतन्याचा उत्सव

हनुमान जयंती म्हटलं की डोळ्यासमोर उभं राहतं एक भक्तिभावाने भरलेलं चित्र – मंदिरांमध्ये गजर, हातात फुलं, ओठांवर चालीसा आणि मनात श्रद्धा. श्री हनुमान हे भारतातील प्रत्येक घराचं श्रद्धास्थान आहेत. त्यांच्याविषयीचं प्रेम, निष्ठा आणि भक्ती ही केवळ परंपरेपुरती मर्यादित नाही, तर ती आपल्या जीवनशैलीचा एक भाग बनली आहे.

चैत्र पौर्णिमा, म्हणजेच हनुमान जयंतीचा दिवस, दरवर्षी उत्साहात साजरा होतो. पण 2025 मधली ही जयंती काहीतरी वेगळं सांगून गेली. यावर्षीची जयंती ही पारंपरिक भक्तीबरोबरच नवीन विचार, पर्यावरणाची काळजी आणि समाजसेवेचं भान घेऊन आली. चला, जाणून घेऊया 2025 ची ही खास हनुमान जयंती कशी होती.

भक्तीमय सकाळ – परंपरेला जोडलेली श्रद्धा.

सकाळीच ५ वाजल्यापासून मंदिरांमध्ये भक्तांची लगबग सुरू झाली होती. काहींनी उपवास ठेवला होता, तर काहींनी पायात चप्पल न घालता गावभर चालत जाऊन दर्शन घेतलं.
मंदिरांमध्ये फुलांच्या सजावटीसोबत हनुमान चालीसाचं सामूहिक पठण सुरू होतं. "श्रीरामदूत हनुमान की जय" या गजरात मंदिरांचे परिसर भक्तिमय वातावरणाने भारलेले होते.

पुण्यातील एका मंदिरात तर पहाटे ५ वाजता सामूहिक हनुमान चालीसा म्हणणाऱ्या हजारो भक्तांनी एक अद्वितीय दृश्य उभं केलं. तिथं उपस्थित असणाऱ्यांचं एकच म्हणणं – "असं अनुभव रोज मिळत नाही!"

डिजिटल हनुमान भक्तीचा नवसंस्कार.

आजच्या मोबाईल युगात भक्तीही स्मार्ट झाली आहे. यावर्षी अनेक मंदिरांनी ऑनलाईन आरती, लाईव्ह स्ट्रीमिंग आणि QR कोड स्कॅन करून 'ई-पूजा' यासारख्या सुविधा दिल्या.

नाशिकमधील एका संस्थेने ‘हनुमान पूजा अ‍ॅप’ लाँच केलं, ज्यातून भक्तांना घरबसल्या मंत्र, चालीसा आणि पूजाविधी मिळत होते. सोशल मीडियावरही #HanumanJayanti2025 ट्रेंडिंगमध्ये होतं. हजारो लोकांनी आपले अनुभव, फोटो, आणि व्हिडीओज शेअर करत सण साजरा केला.

हनुमान: आजचा सुपरहिरो.

श्री हनुमान हे केवळ धार्मिक देवता नाहीत, ते मानवी शक्ती, शौर्य आणि सेवाभावाचं प्रतीक आहेत. म्हणूनच तर आजच्या तरुण पिढीलाही त्यांचं आकर्षण वाटतं.

मुंबईतील एका कॉलेजमध्ये 'हनुमान – द रियल सुपरहीरो' या विषयावर चर्चा झाली. विद्यार्थ्यांनी त्यांच्या जीवनातील अडचणींवर हनुमानाच्या गुणांच्या आधारे उपाय सुचवले. कोण म्हणतं पौराणिक कथा जुन्या होतात? त्या तर प्रत्येक पिढीला नवी दिशा देतात!

समाजासाठी एक पाऊल पुढे.

या वर्षीची हनुमान जयंती केवळ मंदिरातच नव्हे, तर रुग्णालयं, अनाथाश्रम आणि झोपडपट्ट्यांमध्येही साजरी झाली. पुण्यात एका तरुण मंडळाने रक्तदान शिबिर घेतलं, ज्यात ४५० पेक्षा जास्त लोकांनी सहभाग घेतला.

औरंगाबादमध्ये अन्नदान आणि शालेय वस्तू वाटप करण्यात आलं. काही ठिकाणी वृक्षारोपण, तर काही ठिकाणी प्लास्टिक विरहित उत्सवाचं आयोजन करण्यात आलं.

हे दाखवून देतं की, भक्ती म्हणजे केवळ पूजा नव्हे – ती म्हणजे कृतीतून श्रद्धा व्यक्त करणं.

महिलांची प्रेरणा: हनुमानाची निर्भयता.

श्री हनुमान यांचं धैर्य, आत्मविश्वास आणि निःस्वार्थ सेवेचं भाव या गुणांमधून स्त्रियांनीही प्रेरणा घ्यावी, असा एक वेगळा विचार यंदा समोर आला.

पुण्यातील एका महिला गटाने 'हनुमान आणि महिला सशक्तीकरण' या विषयावर कार्यशाळा घेतली. यातून अनेक महिलांना त्यांच्या वैयक्तिक जीवनात आत्मविश्वासाने निर्णय घेण्याची प्रेरणा मिळाली. हनुमान म्हणजे केवळ पुरुषांचा आदर्श नव्हे, तो प्रत्येकासाठी प्रेरणास्थान आहे.

पर्यावरणाचं भान ठेवणारा उत्सव.

2025 मधील हनुमान जयंती पर्यावरणपूरक सण म्हणूनही ओळखली गेली.
फुलांच्या ऐवजी झाडं लावणं, प्लास्टिकच्या पिशव्यांऐवजी कापडी पिशव्या वापरणं, आणि ध्वनीप्रदूषण टाळण्यासाठी ढोल-ताशा ऐवजी पारंपरिक संगीत – हे बदल स्वागतार्ह ठरले.

काही संस्थांनी ‘एक झाड, एक पूजा’ असा उपक्रम राबवला. हनुमानाच्या मूर्तीभोवती झाडं लावून, भक्ती आणि निसर्ग यांचं सुंदर नातं निर्माण केलं गेलं.

जगभरात वाजणारा ‘जय श्रीराम’चा गजर.

हनुमान जयंती आता केवळ भारतापुरती मर्यादित राहिलेली नाही. इंडोनेशिया, थायलंड, नेपाळ, आणि मलेशिया इथेही हनुमान पूजले जातात.

अमेरिकेतील लॉस एंजेलिसमध्ये 'हनुमान उत्सव' झाला. तिथे योग, ध्यान, भारतीय संगीत आणि हनुमान विषयक कथा सांगणारे कार्यक्रम भरवण्यात आले. यात भारतीयांसोबत परदेशी लोकांचाही उत्स्फूर्त सहभाग होता. जगभरात हनुमानाचे विचार रुजताना दिसले.

हनुमान आणि टेक्नोलॉजी: भक्तीला स्मार्ट टच.

काही IT विद्यार्थ्यांनी AI आधारित ‘हनुमान चॅटबॉट’ तयार केला आहे, जो भक्तांना शंका विचारण्याची संधी देतो. तसेच हनुमानाच्या विचारांवर आधारित मोटिवेशनल कोट्स सोशल मीडियावर प्रचंड लोकप्रिय झाले.

आजच्या जगात हनुमान काय शिकवतो?

हनुमान जयंती साजरी करताना आपण केवळ पूजेपुरते मर्यादित न राहता, त्यांच्या विचारांचा स्वीकार करणं गरजेचं आहे.

हनुमानाचे ५ जीवनमूल्ये:

1. सेवा वृत्ती – स्वतःपेक्षा इतरांचं भलं महत्त्वाचं.
2. धैर्य – कोणत्याही संकटाला सामोरं जाण्याचं बळ.
3. श्रद्धा – देवावर आणि स्वतःवर विश्वास.
4. नम्रता – सामर्थ्य असूनही गर्व नसणं.
5. अनुशासन – शिस्तबद्ध जीवनशैली.

समारोप: हनुमान जयंती म्हणजे आत्मबळाची आठवण

हनुमान जयंती हा एक असा सण आहे जो दरवर्षी आपल्या मनात नवचैतन्य जागवत जातो. 2025 मध्ये तो केवळ परंपरेचा नव्हता, तर नवीन विचार, डिजिटल भक्ती, पर्यावरणाची जाणीव आणि समाजासाठी केलेले उपक्रम यांचा एक सुंदर संगम होता.

आजच्या धकाधकीच्या जीवनात, हनुमानाचं स्मरण म्हणजे आत्मशक्तीचा संचार.
‘संकट मोचन’ हनुमान आपल्या प्रत्येक अडचणीत आपल्याला दिशा दाखवतो.